Hnefatafl, tłumaczony jako "stół królewski" a co jest bardziej zrozumiałe w języku większości języków nieskandunawskich jako "Gra Wikingów" to gra,której historia przypada na okres ciemnyc wieków w Europie. Rozprzestrzeniona na całym kontynencie przez Wikingów, którzy podbili całe połacie Europy, ewoluowała do tylu wersji, do ilu miejsc dotarła, a współczesna wiedza pochodzi zarówno z domysłów, jak i zapisów historycznych. Jej popularność spadła w XI wieku wraz z rozwojem szachów, które zmiotły wiele historycznych gier, ale gra planszowa Wikingów Hnefatafl przeżyła małe odrodzenie wraz z globalizacją technologii tysiąclecia później.
Konfiguracja
Plansza jest pionowo, poziomo i obrotowo symetryczna, jako kwadratowa siatka 121 pól, z których 41 jest oznaczonych. Istnieją trzy wzory:
- 24 pola ofensywne, po sześć wzdłuż każdej krawędzi, na każdym z nich leży czarny pion;
- 12 pól obronnych, na każdym z których leży biały pion, wokół pola środkowego;
- 5 pól królewskich rozmieszczonych w każdym rogu i na środku, na których leży biały król.
Cel gry jest jednak asymetryczny: czarne bierki starają się zbić króla, który musi przejść niezdobyty z centralnego pola królewskiego do narożnika.
Rozgrywka
Gra rozpoczyna się ruchem czarnego pionka. Każdy pion porusza się w ten sam sposób: dowolną liczbą pól w poziomie lub w pionie, aż do dowolnego piona, który blokuje mu drogę, z wyjątkiem dowolnego pola króla. W tym sensie jest analogiczny do wieży w szachach, gdzie może poruszać się na dowolne niezajęte (inne niż królewskie) pole wzdłuż ścieżki niezajętych pól.
Piony mogą być przejmowane i usuwane z gry przez przeciwne piony na różne sposoby:
- każdy pion z wyjątkiem króla może zostać zbity na dwa sposoby:
- przez pionek przeciwnika poruszającą się tak, aby umieścić pionek między sobą a drugim pionkiem przeciwnika, po jednej na każdym z dwóch bezpośrednio sąsiadujących, przeciwległych pól;
- przez pionek przeciwnika poruszającą się w taki sposób, aby umieścić pionek między sobą a narożnym polem, w taki sam sposób, jakby to pole było zajęte przez drugi pionek przeciwnika;
- król może zostać zbity na dwa sposoby:
- będąc otoczonym z czterech sąsiadujących stron przez czarne piony;
- będąc otoczonym z trzech sąsiadujących stron przez czarne piony, a z czwartej przez pole centralne.
Należy pamiętać, że pionek może zbić inny pionek tylko poprzez ułatwienie jednej z powyższych pozycji: pionek nie zostanie zbity sam z siebie, przechodząc do pozycji wciśniętej lub otoczonej. Co więcej, król ma przywilej bicia w zwykły sposób, podczas gdy sam może być zbity tylko w trudniejszy, otaczający sposób.
Progresja
Prosto rozumiany format pozwala na dowolną liczbę strategii i ewolucji rozgrywki po każdej ze stron. Przy bardzo różnych warunkach początkowych i celach dla obu graczy, warto zamieniać się pozycjami w kolejnych grach, a zwycięzca zostanie wyłoniony po kilku grach w każdym układzie.